Illustratie: Sint te paard met een roetzwarte knecht als rasechte boeman ca. 1840
De schoorsteen blijkt, ook in verband met de roettraditie, een essentieel verbindingsitem te zijn tussen diverse feesten in Europa. We zien zowel Père Noel, Befana, Krampus als Zwarte Piet door de schoorsteen cadeautjes brengen. Vaak zijn deze figuren zwart als roet. Dit verhaal doet ook de ronde over de voorgangers van Zwarte Piet: de Zwarte Klazen en de meer duivelsachtige figuren. Zie ook ons document Zwarte Klaas is Zwarte Piet. Zwarte Piet is in het volksgeloof gewoon met deze andere gavenbrengers verbonden en kent een gemeenschappelijke oorsprong. Ook van deze gavenbrengers wordt gesteld dat ze zwart zijn omdat ze door de schoorsteen cadeautjes brengen:
- Schmutzli (Zwitserland), Warum ist der Schmutzli immer so schwarz? Dennis: Weil er durch den Kamin kommt.
- Befana (Italië): Da die Hexe natürlich auf einem Besen durch den Kamin einfliegt, schaut sie schwarz verrußt aus. Bösen Kindern steckt sie allerdings keine Süßigkeiten in die Schuhe, sondern Holzscheite und Kohlestücke.
- Pere Fouettard (Frankrijk): Often his face is darkened to varying degrees. Some say it is because of his being born of a burned effigy, others say that it is from the soot in the chimneys that he goes down with St. Nicholas.,
- Ook bij Knecht Ruprecht (Duitsland) wordt deze verklaring wel gehoord. Often, his black clothes and dirty face are attributed to the soot he collects as he goes down chimneys.
De term zwart als roet wordt gebruikt als iets zwart is geworden door het roet. De manier waarop Zwarte Piet zwart gemaakt wordt. Zwarte Piet is vanwege zijn duivelse en huisgeestenoorsprong zwart als roet. De schoorsteenverklaring is er meer voor de kinderen. Hieronder een voorbeeld van een bakkersjongen wiens kleding zwart als roet wordt genoemd:
Dit staat op pag. 75 van de Kleine-Courant uit 1861
Dit kenmerk komt in de volgende bronnen en onderwerpen voor: