Opmerkingen:

In 1766 komt de naam Zwarte Piet voor tussen een opsomming van allerlei duivelsnamen, geesten en spoken, ook wel Nikker genoemd, wat watergeest betekent. Dit zijn namen die we ook terugzien op deze kaart.  In een het boek dat hier besproken wordt, wordt hierop nader ingegaan en is er de connectie met Sint-Nicolaas:

Het feit dat Nikolaas hier ook knecht genoemd wordt is wezenlijk en dit in positieve zin. Voor de lezer die onbekend is met de situatie in Duitsland: Knecht Ruprecht treedt daar soms alleen op, maar vaak ook als begeleider van Sint Nikolaas. Hierbij heeft hij vaak een zwart geschminkt gezicht. Dit vinden we ook terug bij andere begeleiders van Sint-Nicolaas. In Knecht Nikolaas zien we opnieuw de al eerder besproken duorol terugkomen. Ze zijn twee kanten van hetzelfde.

Over Zwarte Piet wordt gesproken op p. xi, 22, 25, 28, 29, 46

“Dit wijzigen van de vriendschappelijke gezindheid omtrent de Huisgeesten, valt ook bij de aangevoerde benaming: de oude Knecht, in het oog. De Huisgeesten werden voor hulpvaardige dienaars of knechts gehouden, die in gevaar voor het huisgezin zorg droegen, en in het werk der huishouding hun deel namen. Zoo spreekt men in Duitschland van Knecht Ruprecht en Knecht Nikolaas.

 

Auteur: Niermeyer, A
Tekstbron:
  1. 1840 – Verhandeling over het Booze wezen in het bijgeloof onzer natie
Pagina: 34