ZANDVLIET / BERENDRECHT – Verloren Maandag is in Zandvliet en Berendrecht de dag van Hanske Knap. Deze folkloristische figuur trekt, in gezelschap van zangers en rommelpotspelers, naar zeven café’s en burgers. Ze zingen het oeroude liedje van ‘Den Hans’ en worden ontvangen met drank en eten, waaronder konijn en stoofpot.
In Zandvliet en Berendrecht trekt op Verloren Maandag (12 januari) Hanske Knap door het dorp. De oeroude folklore wordt door verscheidene groepjes in ere gehouden. Een ervan heet de Zandvlietse Knappers. De zangers dragen stuk voor stuk typische bijnamen.
Hanske Knap verbeeldt een soort van bosbeest, een beer of een trol. Hij had vroeger een schapenvel om. De zangers dragen een houten klomp, waarvan de kap is afgezaagd en opnieuw bevestigd met leren riempjes zodat ermee geklepperd kan worden. De zangers gaan van deur tot deur en zingen het Liedje van Hanske Knap: ‘Hans Knap boven alle stuiverkes. ’t Is om Hanskes baardje af te doen. ’t Is al in geen zes, zeven jaar meer afgedaan. How Hans, how Hans. Steekt ’n duitje in den Hans.’
Vooral de Zandvlietse Knappers springen in het oog. Zij zijn al 24 jaar bij mekaar. En treden op in de stijl van eeuwen geleden. Vooraf komen zij bijeen in café ’t Blauwhoeveke in het Noordland waar ze ’s morgens spek met eieren eten en waar ze ’s middag een maal krijgen voorgeschoteld dat bestaat uit gestoofd konijn.
Voor de gelegenheid dragen de Knappers hun bijnamen, waardoor ze voor iedereen in Zandvliet en Berendrecht gekend zijn. Een opsomming: Leo Struyf heet in de volksmond Leo van Ceej van Sjarel van de Rooie. Zijn broer Frank is Frank van Sjel van de Gul. Louis Cloots heet Lowieke van Corry van Jappe de Stamper. Rudi Verresen gaat door het leven als Deejke van d’ Haai. En Corry Van den Bussche, draagt de bijnaam Corry van Hariette van den Dikke van Wuittere. Sinds enkele jaren is er ook een vrouw bij, kortweg: Moniek van ’t Zwart Schaap.
De Knappers dragen de voorvaderse kledij: een roodwit gebolde halsdoek op een ‘zipke’ (een soort van hemdjak, grijs met fijne streepjes) en een floeren broek. Aan hun voeten hebben ze klompen. Vroeger liepen ze gekleed in zakkengoed en konijnenvellen.
‘Wij doen het eigenlijk niet voor geld’, zegt Lowie Cloots. ‘Wij doen het zuiver om de folklore in ere te houden. Voor een borrel, een pint, een worstenbrood. En als er geld in de klomp komt, drinken we dat op in het eerstvolgende café.’ Daar speelt een van hen trouwens steeds populaire airkes op de saxofoon of klarinet. Hoe later het wordt, hoe valser de muziek klinkt. Maar dat kan de zangers en hun aanhang niet deren. Link